Qumeshti i dhise eshte lehtësisht i tretshëm ka një shije tipike sepse në yndyren e tij specifike permban (acidet yndyrore me zinxhir te shkurte dhe rruazat e vogla yndyrë) që asimilohen lehte nga organizmi i njeriut.
Po, eshte e vertete se qumështi i dhise mund të zëvendësojë qumështin e lopes në ushqyerjen e njeriut.
Po, qumështi i dhise është një produkt me vlera të larta biologjike dhe ushqyese kjo eshte provuar per “përfitime shëndetësore” për njerëzit dhe mund të konsiderohet ushqim funksional ose nutraceutical në saje te:
• Tretshmëria e lartë e yndyrnave.
• Tretshmëri dhe / ose bioavailability i lartë i proteinave, kalcium, fosfor, magnez, hekur, baker, zink, selen dhe vitaminave të tretshme.
• Përmbajtja interesante e selenit, një antioksidant i rëndësishëm.
• Më pak depoziim yndyre ne trupin e njeriut.
• Uljen e kolesterolit per efekt ( te kolesterolit te ulet).
Po, qumështi i dhisë ka provuar interesat terapeutike:
• “Bioavailability mineral” dhe veçanërisht hekuri që është i dobishëm për njerëzit anemike.
• Veçoria e saj “yndyrë qe tretet lehte” në fakt e ben një ushqim shumë interesante për njerëzit që vuajnë nga malabsorption – heqje post-kirurgjikale zorrë … – ose çrregullime të zorrëve.
• Eshte vertetuar për pacientët kardiovaskulare, njerëzit me kequshqyerja, mbipeshë, etj
. Jo, mund t`i thone qumështit te dhise vetem njerëzit alergjike ndaj qumeshtit.
. Jo, qumështi i dhise nuk mund të zëvendësojë qumeshtin e NENES për fëmijët nën një vit, ndryshe nga qumështi special i pergatitur nga qumësht dhie. Ashtu si të gjithë qumështrat (të kafshëve ose vegjetale), qumështi i dhise mund të konsumohet nga një foshnje me moshe më pak se një vit, me kushtin e vetëm duke u pasuruar me elemente të domosdoshme për rritjen psh, acid folik.
. Anabolic: Produkt ushqimore në të cilën perbersit e tij janë konsideruar të natyrshem e veçanërisht të dobishme për shëndetin.
Deri në vitin 2013, tregu dhe rregulloret evropiane kane ofruar vetëm formulë per bebet duke u bazuar në proteinat e qumështit te sojes ose proteina hidrolizate te lopës. Por tani versioni per qumeshtin e bebes pasurimi me qumeshtin e dhise e ka gjetur vendin e vet në raftet e supermarketeve dhe dyqane të specializuara me produkte të njohura.
Prodhimi i qumështit të dhisë
• Belgjika prodhon vetëm 58% e qumështit të dhisë që konsumon.
• Në Francë prodhimi i qumeshtit te dhise gjate vitit 2015 ishte 9.1 litra qumësht dhie për frymë në Holandë 15.9 l (2015).
• Një dhi prodhon 800 dhe 900 litra qumësht në vit dhe po te krahasohet me një lopë Walloon me prodhimtari rreth 9.000 litra qumësht në vit.!
• A e dini se laktacionit dhise pikun zakonisht e ka në pranverë? Kjo është arsyeja pse në këtë kohë fermerët ofrojne djathë nga qumeshti i dhise.
• Kulmi i Laktacionit në pranverë, sepse eshte sezonale megjithatë, disa teknika blegtorale tani kohet e fundit po bëjnë të mundur për të prodhuar qumësht gjatë gjithë vitit.
• Shtatzënia e dhisë zgjat pesë muaj; lindjet janë të përqendruara në shkurt. Në fund të shtatzënisë, nëna nuk trajtohet më. Kjo është arsyeja pse oferta fermerët djathë dhie është i kufizuar nga fundi i dhjetorit deri në mes të shkurtit. Në shumë kopetë, mjelja e dhive po rifillon në shkurt.
Djathrat nga qumeshti i dhise.
• Si rreze normalisht duhen rreth 8 litra qumësht për të bërë një kg djathe por kjo varet nga lloji i djathit.
• Në shumë ferma, prodhimi i djathit vazhdon pas janarit.
• Më shpesh, fermerët e prodhojne djathin nga qumeshti mbas mjeljes duke ruajtur cilësinë e veçantë të shijes që i shoqëron.
Djathi:
Kur mund te perfshihet djathi në një dietë të uljes së kolesterolit?
Duhet të theksohet se jo të gjitha djathrat përmbajnë të njëjtën sasi të yndyrës. Për shembull, nëse 40 gramë djathe Emental permban rreth 11 gram yndyrë, në të njëjtën sasi por e prodhuar nga qumeshti i dhise i standartizuar permban vetëm 2.4 gram, ndërsa një pjesë e kamembertit te fermës është me rreth 30 g./100gr djathe.
Nuk ka qenë gjithmonë e lehtë të dish përmbajtjen e vërtetë të yndyrës së djathrave të ndryshëm. Në të vërtetë, deri sot, etiketa ka treguar përqindjen e yndyrës e llogaritur në lëndën e thatë te djathit, një teknolog i mirefillte e din se çfare perfaqeson p.sh. 40%,(kjo shifer e tremb konsumatorin) kjo spjegohet keshtu: Ne qofte se djathi ka 50% lende te thata atehere me pak matematike i bie qe djathi te kete 20% yndyre = ne 100 gr djathe jane 20 gr yndyre, mirepo konsumatori nuk ka per t`a kuptuar asnjehere kete llogaritje prandaj me shum vonese më ne fund edhe Europa e korigjoi, Një dekret që hyri në fuqi në vitin 2007 e bën të kuptohet lehtë nga te gjithe. Prodhuesit duhet të tregojnë përmbajtjen aktuale të yndyrës, të llogaritur në produktin e përfunduar (dhe jo në produktin nga i cili është larguar lagështina), që është shumë më kuptimplotë për ne si konsumatorë.
Nëse djathi nuk është formalisht i përjashtuar nga dietat e kolesterolit, konsumi i tij duhet të kontrollohet. Në rast të kolesterolit të tepërt, shpesh është mjeku i cili, sipas preferencave ushqimore të secilit, vendos kufijtë e konsumit. Në fakt, produktet e qumështit, edhe nëse përmbajnë yndyrna të ngopura, sigurojnë ushqyes të domosdoshëm dhe të pazëvendësueshëm.
Djathi: një burim i rëndësishëm i kalciumit
Përveç yndyrës, ka një numër ushqyese të tjerë në djathë: kalcium, fosfor, magnez, kalium, natrium, vitamina B9 (folate), B12 … Natyrisht, përqindja e njëri-tjetrit ndryshojnë nga djathi për njëri-tjetrin dhe gjithashtu mund të ndikohet nga procesi i prodhimit.
Sidoqoftë, djathi mbetet burimi kryesor i kalciumit në të rriturit francezë
1. Ky kalcium është thelbësor për shumë nga funksionet e trupit, kryesisht mineralizimi i kockave. Por jo vetëm, thotë Dr. Francois Paillard, një kardiolog në Spitalin Universitar të Rennes Ponchaillou: “Produktet e qumështit janë të pasura me kalcium dhe kane një efekt të favorshëm mbi presionin e gjakut, duke e ditur se hipertensioni është një faktor i rëndësishëm i rrezikut.
2. Përfundimisht, produktet e qumështit kanë një efekt pozitiv në metabolizmin, përmes mekanizmave që ende nuk janë identifikuar (sidomos tek njerëzit që kanë mundësi të zhvillojnë diabetin e tipit 2)