Më shumë se dhjetë vjet pas direktivës që duhej ta kishte përdorur efektivitetin e saj në bujqësi më të qëndrueshëm, pesticidet vazhdojnë të jenë të njohura në fshatrat evropian, duke peshuar mjedisin dhe shëndetin e njeriut. Të dhënat dhe monitorimi i autoritetit publik janë të pamjaftueshme
Ulja e përdorimit të pesticideve duhet të jetë ndër pikat qendrore të strategjisë Farm to fork, që do të thotë, paketa e masave me të cilat Komisioni Evropian dëshiron të përafrojë sektorin bujqësor me revolucionin ekologjik të marrëveshjes së Gjelbër. Por rruga përpara është e gjatë, pasi deri më sot “përparimi në matjen dhe zvogëlimin e rreziqeve që vijnë nga përdorimi i pesticideve në BE ka qenë i kufizuar” . Faji i Shteteve Anëtare, të cilat kanë zhvendosur me vonesë të gjitha dispozitat e direktivës për përdorimin e qëndrueshëm të pesticideve. Por gjithashtu faji i vetë Komisionit, i cili nuk ka monitoruar në mënyrë të duhur zbatimin e rregullave që datojnë nga viti 2009. Me rezultatin që produktet për mbrojtjen e bimëve vazhdojnë të perdoren në fshat.
Kjo është ajo që del nga një raport i Gjykatës së Auditorëve të BE-së , i cili së pari verifikoi zbatimin e direktivës evropiane të vitit 2009 mbi përdorimin e qëndrueshëm të pesticideve. Direktiva, shkruajnë gjykatësit, u transferua me vonesë dhe në disa raste vetëm pjesërisht nga Shtetet Anëtare. Një nga pikat kryesore të ligjit ishte detyrimi i ashtuquajtur “mbrojtje e integruar”: para se të drejtoheshin në pesticide, fermerët duhet të kishin kontrolluar mundësinë e përdorimit të metodave alternative dhe më pak të rrezikshme për mjedisin dhe shëndetin. Por detyrimi nuk është zbatuar kudo dhe në çdo rast nuk duket se ka prodhuar rezultate atje ku është prezantuar.
Mbrojtja e integruar
Faji i Shteteve Anëtare por edhe i Komisionit Evropian, i cili “nuk kishte verifikuar si duhet kompletimin ose saktësinë e perthithjes” të direktivës. Përveç faktit që Direktiva në vetvete ka kufij: “Nuk ka kritere të qarta ose kërkesa specifike që ndihmojnë në zbatimin e këtij detyrimi dhe verifikimin e përmbushjes”, theksojnë gjykatësit.
Sipas asaj që lexohet në raport, në fakt, ekzekutivi i BE “nuk ka mundësinë të monitorojë me saktësi efektet ose rreziqet për shkak të përdorimit të pesticideve”. Gjykata konstatoi se “statistikat mbi substancat aktive dhe përdorimi i tyre i publikuar nga Komisioni (Eurostat) nuk ishin të detajuara aq sa ishin të dobishme. As të dhënat e dhëna nga Shtetet Anëtare nuk ishin harmonizuar apo azhurnuar sa duhet. Rreziqet dhe ndikimi që disa shtete anëtare kanë zhvilluar nuk ishin të krahasueshme në tërë BE-në”. Përpjekjet fillestare të Komisionit për të zhvilluar këta tregues në nivelin e BE-së ishin të pasuksesshme për shkak të mungesës së të dhënave përkatëse. Dy treguesit e parë të rrezikut u prezantuan vetëm në nëntor 2019,
Kjo tregohet indirekt nga fakti se deri më sot vetëm 16 nga 487 produktet e mbrojtjes së bimëve në treg në BE mund të klasifikohen si “rrezik i ulët”. Për të gjitha këto arsye, Gjykata rekomandon që Komisioni të reformojë direktivën, të përmirësojë statistikat mbi produktet e mbrojtjes së bimëve dhe të zhvillojë tregues më të mirë të rrezikut. Ndër sugjerimet është ajo e lidhjes së detyrimit të mbrojtjes së integruar me dhënien e pagesave për fermerët në bazë të CAP.
http://www.agrifoodtoday.it/ambiente-clima/pesticidi-rischi-corte.html