Dy projekte të reja të FAO do të mbështesin sektorin e bujqësisë shqiptare duke diversifikuar të ardhurat (brenda dhe jashtë fermës) dhe duke ndërtuar kapacitete për fermerë të vegjël, grate ne zonat rurale, të rinj, shërbimet e ekstensionit dhe shoqatat e fermerëve. Projektet gjithashtu synojnë në rritjen e aftësive të Ministrisë së Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural për të krijuar një kornizë të favorshme të politikave për fermerët e vegjël.
Rreth 350 000 fermerë të vegjël dhe fermat familjare janë shtylla kurrizore e bujqësisë në Shqipëri. Përkundër potencialit të lartë të sektorit për rritje, zonat rurale karakterizohen nga varfëria dhe papunësia. Shpesh, mungesa e njohurive i pengon pronarët e vegjël të zbatojnë standardet minimale të sigurisë ushqimore dhe praktikat e mira bujqësore dhe si rezultat, fermerët janë të përmbajtur ndaj menaxhimit efektiv të biznesit të tyre. Sidoqoftë, dy projekte të reja të FAO kërkojnë të krijojnë ndryshime në këto fusha.
E para do të mbështesë diversifikimin e të ardhurave rurale në disa zona, të tilla si turizmi rural ose zinxhirë të shkurtër vlere, duke kryer trajnime specifike dhe të personalizuara si dhe seminare në tre zona pilot. Kjo do të përfshijë promovimin e produkteve autentike të prodhuara posaçërisht nga gratë rurale dhe fermerët e vegjël, inkubatorët e produkteve tradicionale, si dhe bizneset fillestare për të rinjtë rural. Qasje të ngjashme janë zbatuar me sukses në vendet fqinje.
Vlerësimet paraprake kanë treguar potencial për shtimin e vlerës në ekonomitë rurale përmes investimeve të mëtejshme si: tharja e frutave (mollët, kumbullat dhe qershitë) në Korçë; krijimi i një inkubatori agro-biznesi për përpunimin e ullirit, duhanit, qeramikës dhe sapunit në Belsh; dhe përmirësimin e zinxhirit të vlerës së cilësisë së qumështit në Malsinë e Madhe. Këto inkubatorë dhe ndërmarrje mund të bëhen baza për vendimmarrje të përbashkët në kontrollin e cilësisë dhe standardet e sigurisë ushqimore dhe marketing, përfshirë këtu paketimin dhe etiketimin.
Sipas këtij projekti, fermerët e vegjël mund të zgjerojnë njohuritë e tyre mbi standardet e sigurisë ushqimore të Bashkimit Evropian, praktikat e mira të higjienës dhe zbatimin e Pikës së Kontrollit Kritik të Analizës së Rrezikut (HACCP).
Projekti i dytë, i zbatuar në bashkëpunim me Organizatën Ndërkombëtare të Punës (ILO), do të synojë drejtpërdrejt zhvillimin e fermerëve të vegjël, veçanërisht të rinjtë dhe gratë. Për këtë qëllim, praktikat e mira për diversifikimin e të ardhurave rurale do të mbështeten përmes investimeve të vogla nën skemat e granteve, shkollave të arsimit dhe aftësimit profesional.
Gjatë vitit të kaluar, pandemia COVID-19 ka zbuluar rëndësinë e dixhitalizimit. Fermerët e vegjël shpesh përballen me pabarazi në aspektin e aksesit dhe përdorimit të teknologjive dixhitale. Për të kapërcyer ndarjen dixhitale rurale, fermerët duhet të pajisen me aftësi të përshtatshme dhe njohuri dixhitale. Për këtë arsye, FAO do të bashkëpunojë me ILO për të punuar në vlerësimin e nevojave për aftësi, analizën e boshllëkut në aftësitë teknike, aftësitë dixhitale dhe kapacitetet organizative, si dhe gatishmërinë dixhitale në zinxhirët e vlerave dhe rajone të zgjedhura.
Të dy projektet kontribuojnë në objektivat strategjike të Ministrisë, duke përfshirë rritjen e qëndrueshmërisë së fermave, aftësinë konkurruese të sektorit agro-ushqimor dhe rritjen e ekuilibruar territoriale në zonat rurale, në bazë të objektivave të integrimit të Bashkimit Evropian. Ato do të ndihmojnë gjithashtu Shqipërinë të arrijë angazhimet kombëtare në lidhje me Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) 1, 2, 4, 5 dhe 8, të lidhura me “Programin e Bashkëpunimit për Zhvillimin e Qëndrueshëm 2017-2021” të OKB-së. Ky bashkëpunim me partnerët kombëtarë në Shqipëri dhe ILO, do të hapin rrugën për të siguruar që askush të mos mbetet pas.