Në rajonin e Mesdheut, toka po degradohet dhe po kthehet në shkretëtirë më shpejt se kudo tjetër në Bashkimin Evropian, sipas një analize të re.
Ekspertët paralajmërojnë se efektet e kombinuara të praktikave të paqëndrueshme të tokës dhe ndryshimeve klimatike kanë varfëruar një burim të kufizuar në një pikë kritike.
Tokat e cekëta të Mesdheut janë veçanërisht të ndjeshme ndaj depërtimit të ujit të detit, erozionit, thatësirës dhe zjarreve. Në fakt, ky rajon ka shkallën më të lartë të erozionit në BE dhe nivelet më të ulëta të lëndës organike të tokës.
Ndërkohë, popullsitë e dendura në këtë rajon kanë çuar gjithashtu në rrugë të shumta prej betoni ose asfalti dhe ndotje të tokës me metale të rënda dhe pesticide.
Kur toka është e shëndetshme, ajo ruan dhe kullon ujin. Ajo gjithashtu rrit 95 për qind të ushqimit që njerëzit hanë. Kur toka degradohet, proceset e saj themelore jetëdhënëse nuk funksionojnë siç duhet.
Mesdheu vlerësohet për domatet, rrushin dhe ullinjtë e tij, por kjo dietë dhe ekonomi e çmuar po rezultojnë gjithnjë e më të vështira për t’u mbështetur.
Pavarësisht kësaj, jane bërë shumë pak kërkime mbi kontribuuesit e mundshëm të rënies së tokës në rajon.
Shumë studime të përfshira në rishikim u fokusuan në degradimin e tokës nga erozioni, por vetëm disa morën parasysh efektet e degradimit biologjik.
Thatësirat janë rritur në Mesdhe që nga vitet 1950 dhe tashmë disa fermerë janë detyruar të braktisin tokën e tyre, duke rrezikuar shkretëtirizimin. Kjo gjithashtu mund të rrisë mundësinë e zjarreve.
“Ndryshimet në sistemet bujqësore, së bashku me ndryshimet e tjera të përdorimit të tokës, po çojnë në nivele kritike të humbjes së habitatit,” shkruajnë autorët.
“Ky është një shqetësim i veçantë pasi rajoni i Mesdheut karakterizohet nga një biodiversitet i jashtëzakonshëm, me një numër të madh speciesh endemike…”
Ky studim, i pari që shqyrton dhe përmbledh gjendjen e tokës në Mesdheun Evropian, vë në dukje se ende nuk ka një legjislacion specifik të BE-së që mbron tokat rurale nga urbanizimi. As kripëzimi nuk trajtohet në politikat specifike të BE-së, pavarësisht se rishikimi e ka gjetur atë një kërcënim të rëndësishëm për tokën.
“Në përgjithësi, ekziston një mungesë e përgjithshme e vlerësimeve të rregullta sistematike të tokave mesdhetare dhe e një autoriteti formal për të përpiluar dhe sintetizuar informacionin e disponueshëm,” përfundojnë autorët.
Nëse BE-ja do të parandalojë rënien e mëtejshme të tokës, ajo duhet të ndalojë së trajtuari tokën e saj si papastërti.
Burimi: SCAN