Me turistët në shtëpi, anijet e ankoruara dhe fabrikat e heshtura nën një bllokim të koronavirusit, flamingot rozë të Shqipërisë dhe pelikanët kaçurrelë po lulëzojnë në qetësinë e re të lagunave që gjenden ne vijën bregdetare perëndimore të vendit.
Në lagunën shqiptare të Nartës, pandemia e koronavirusit po ”negocion” me flamingot që shëtisin aty, me siluetën e tyre elegante në një numër gjithnjë e në rritje.
Qetësia mbretëron tashmë në këtë hapësirë moçalore të ujit të kripur që ndodhet në veri të bregdetit të Vlorës, ndarë nga deti Adriatik nga një rrip i ngushtë bregdetar, ku ujërat e kaltra shkëlqejnë nën diellin e pranverës.
”Në situatën aktuale, kemi ndryshuar rolet, njeriu është i kufizuar, ndërsa fauna ka përfituar nga liritë që i janë dhënë nga natyra”, thotë Nexhip Hysolokaj, specialist i biodiversitetit.
Laguna e Nartës është një zonë e mbrojtur, por me kalimin e viteve, aktiviteti njerëzor dhe urbanizimi kanë shkaktuar dëme mbi mjedisin duke kërcënuar ekosistemet.
Sidoqoftë, pas shfaqjes së çështjes së rastit të parë me COVID-19 në Shqipëri, më 9 mars, autoritetet zbatuan masa jashtëzakonisht shtrënguese, që ndërprenë jetën e vendit.
“Në Nartë, kjo do të thotë se varkat e peshkimit, motorët e të cilëve shqetësojnë zogjtë nuk dalin më, nuk ka më dhjetëra tragete dhe anije që kryenin çdo ditë linjën me Italinë dhe Greqinë duke u nisur nga porti i Vlorës aty pranë”, shton Nexhip Hysolokaj, kreu i zonës së mbrojtur.
Rezultati është rilindja për dyzet speciet e shpendëve shtegtarë që popullojnë këtë parajsë ornitologjike, me ishujt e vegjël të gjelbër dhe kodrat e saj me të mbjella.
Sipas një regjistrimi të realizuar nga personat përgjegjës për këtë vend, në janar ishin 1 961 flamingo, të ardhur nga Afrika, Italia, Greqia, Spanja dhe Camargue, në Francë.
Sot, ata janë më shumë se 3 000 që i ”gëzohen” lagunës.
Por, këtë vit, ekspertët shpresojnë se qetësia, e shoqëruar me bollëkun e ushqimit do t’i bëjë zogjtë të qëndrojnë për t’u riprodhuar dhe për të bërë fole.
“Sepse që prej tre javësh, çiftet e shpendëve lëvizin pak më tej në lagunë dhe hapin paradën e shfaqjeve të miqësisë”, thotë Nexhip Hysolokaj për AFP-në nga brigjet e lagunës së qetë.
Në vitet e fundit, urbanizimi i pakontrolluar, një gjurmë në rritje e turizmit dhe aktiviteti industrial kanë kërcënuar ekosistemet në zonën e mbrojtur të rrethuar nga kodra të pastra.
Bllokimi i koronavirusit i imponuar më 9 mars, megjithatë, ka sjellë një rikthim të mirëpritur.
Jane larguar motorët që mbajnë anijet e peshkimit dhe dhjetëra anije e tragete të tjera që normalisht largohen çdo ditë nga porti afër Vlorës.
Trafiku i makinave në një rrugë të ngjeshur vetëm 500 metra larg është ulur gjithashtu, duke shtuar qetësinë dhe mbrojtur kafshët tokësore.
Dhe fabrikat e afërta që kanë rënë në kontroll për ndotjen e ujërave me mbeturina, të tilla si një fabrikë përpunimi lëkure dhe një prodhues vaji ulliri, janë të fjetura.
– ‘Koha për dashuri’ –
Ruajtesit shpresojnë që qetësia do të inkurajojë zogjtë të ndërmarrin hapin tjetër dhe të bashkohen.
Gjatë tre javëve të fundit, çiftet kanë qenë “duke lëvizur pak më tej në lagunë dhe tani po fillojnë ritualet e miqësisë”, tha Hysolokaj.
Autori i udhëzuesit të parë të zogjve në Shqipëri, Mirjan Topi, tha se kushtet janë të përsosura që flamingot të fillojnë të riprodhohen në shtetin e Ballkanit.
Zogjtë zakonisht “udhëtojnë për disa vjet në rajone të ndryshme të Mesdheut derisa të arrijnë pjekurinë seksuale”, tha ai.
Ata që bien në lagunë sot përshëndesin nga Afrika, Italia, Greqia, Spanja dhe Franca, sipas një studimi të parkut.
“Tani eshtë koha për dashuri,” tha Odise Celoaliaj, një ekspert i mjedisit, me entuziazëm ndërsa po shikonte nëpërmjet dylbive një tufë flamingosh të fluturonte.
“Mjafton të shihet se si flamingot po shijojnë qetësinë, ato ushqehen dhe kërcejnë me vullnetin e tyre të lirë”.
– foletë e Pelikaneve –
Jo me shume se 100 kilometra (60 milje) në veri, zyrtarët në lagunën më të madhe të Shqipërisë në Parkun Kombëtar Divjake-Karavasta gjithashtu shpresojnë se qetësia do të jetë një ndihmë për një popullsi në rritje të pelikanëve Kaçurrel.
Speciet “afër kërcënimit” njihen si pelikanë kaçurrelë për shkak te puplave mbi kokat e tyre.
Rreth 85 çifte pelinakesh jane ne fole në një ishull të vogël në qendër të lagunës, i cili ndahet nga Adriatiku nga një brez me rërë.
Popullsia ka ardhur duke u rritur vitet e fundit dhe tani ka arritur numrin e saj më të lartë në tre dekadat e fundit, sipas Ardian Koçi, drejtori i parkut.
Por zona gjithashtu kërcënohet nga një industri turistike në rritje, me rreth 50,000 vizitorë në muaj.
Sot heshtja mbretëron me restorante dhe hotele, përfshirë dhjetëra ndërtesa të ndërtuara pa leje, e të mbyllura.
Pelikanët, Flamingot, Çafkat dhe Lejleket janë duke shijuar paqen, duke u mbledhur në shtigje të shkreta që normalisht mblidhen me turistët.
Koçi shpreson se kriza shëndetësore që ka shkaktuar vdekjen e gati 30 personave në Shqipëri do të jetë një mundësi për të ribalancuar turizmin dhe mbrojtjen e biodiversitetit në Shqipëri.
“Unë do të isha egoist të them se vetëm natyra ka rëndësi,” tha ai.
Por “masat urgjente janë të nevojshme për t’i dhënë fund abuzimeve që kanë dëmtuar aq ekosistemet”.
https://news.yahoo.com/birds-paradise-albanias-flamingos-flourish-virus-lockdown-073610838.html