Autoriteti Evropian i Sigurisë së Ushqimit (EFSA) ka zhvilluar një qasje të re për grupimin e pesticideve që hap rrugën për zbatimin e vlerësimit të rrezikut kumulativ – një teknikë e sofistikuar për të vlerësuar rrezikun e paraqitur nga ekspozimi ndaj mbetjeve të shumta të pesticideve. Metodologjia e përgjithshme për klasifikimin e pesticideve në të ashtuquajturat grupe vlerësuese kumulative (CAGs) bazohet në identifikimin e komponimeve që shfaqin veti të ngjashme toksikologjike në një organ ose sistem specifik. Si hap i parë, Paneli i Autoritetit për Produkte për Mbrojtjen e Bimëve dhe Mbetjet e tyre (PPR) ka zbatuar këtë metodologji për të përcaktuar grupe të pesticideve të cilët janë toksikë për tiroide dhe sistemin nervor qendror.
Identifikimi i pesticideve që do të përfshihen në këto grupe është një hap i madh përpara në punën e vazhdueshme të EFSA për të zbatuar vlerësimin kumulativ të rrezikut siç kërkohet nga ligji evropian [i]. Kjo qasje do të prezantohet gradualisht në rregullimin e përdorimit të pesticideve në Bashkimin Evropian. EFSA theksoi se metodologjia e grupit të vlerësimit kumulativ vlen vetëm për pesticide dhe nuk përfshin lloje të tjera të kimikateve që janë potencialisht të pranishme në ushqim.
Kritere të gjera për mbrojtjen e konsumatorit
Metodologjia e zhvilluar nga Paneli PPR përdor kritere të gjera për përfshirjen e pesticideve në grupe për të maksimizuar mbrojtjen e konsumatorit. Kjo vijon nga konsultimi zyrtar i Komisionit Evropian për rekomandimet e përgjithshme në lidhje me nivelin e dëshiruar të mbrojtjes që duhet të arrihet.
Grupet formohen duke identifikuar pesticide që prodhojnë efekte toksike të ngjashme në një organ ose sistem specifik. Metodologjia përbëhet nga katër faza:
Identifikimi i efekteve toksike specifike dhe të paqartë që ndikojnë negativisht në një organ ose sistem – i njohur si identifikim i rrezikut (p.sh. çekuilibër i sistemit tiroide).
Karakterizimi i rrezikut që përshkruan natyrën e saktë të këtij efekti negativ në organe ose sisteme specifike (p.sh. identifikimi i treguesit më të përshtatshëm për efektin specifik, për shembull, një hormon).
Mbledhja e të dhënave – mbledhja e të dhënave mbi treguesit (psh. Ndryshimet në nivelin e hormoneve në dozën ku ndodh efekti advesre) që tregojnë për një efekt specifik toksik (p.sh. çekuilibri i sistemit tiroide) në një organ / sistem.
Grupimi i pesticideve që shfaqin një efekt të ngjashëm toksikologjik në grupe vlerësuese kumulative nga organi ose sistemi (p.sh. tiroide).
Kjo qasje kërkon gjykim shkencor të ekspertëve pasi përfshin analizën dhe interpretimin e vëllimeve të mëdha të të dhënave komplekse. Përveç identifikimit të pesticideve që prekin sistemin e tiroides dhe nervave, Paneli PPR ka realizuar një organ të madh të punës paraprake për zhvillimin e grupeve për efekte në organe / sisteme të tjera organesh siç janë sistemi riprodhues, mëlçia, syri dhe adrenalet.
Hapat e ardhshëm
EFSA tani do të fillojë zbatimin gradual të vlerësimit të rrezikut kumulativ në punën e tij për pesticide dhe në dialog me Komisionin Evropian, do të përcaktojë përparësitë e ardhshme për të zhvilluar më tej metodologjinë. Autoriteti gjithashtu duhet të zhvillojë një “Sesion Informacioni” për palët e interesuara në 2014 në zbatimin e vlerësimit të rrezikut kumulativ.
Puna e EFSA-s në vlerësimin kumulativ të rrezikut të pesticideve është vetëm një zonë ku është e angazhuar në mënyrë aktive në vlerësimin e rrezikut për shëndetin e njeriut dhe mjedisin nga ekspozimi ndaj përzierjeve kimike. Strategjia Shkencore e Autoritetit thekson nevojën për të zhvilluar një qasje të harmonizuar dhe të qëndrueshme për vlerësimin e rrezikut të përzierjeve kimike në ushqim.